W naszym nadleśnictwie widok tego rzadkiego owada nikogo nie dziwi.  Wystarczy kilka promieni słonecznych, aby na powierzchni znalazły się prawdziwe olbrzymy- jelonki rogacze. Owady są tak duże, że bez problemu wypatrzy je z daleka nawet rowerzysta!

Jelonki rogacze to jedne z największych europejskich chrząszczy. Samce wyraźnie różnią się od samic. Samce posiadają imponujące żuwaczki, które często potocznie nazywamy porożem, dorastające do 3,5 cm długości! Owe żuwaczki stanowią bardzo często połowę długości ciała dorosłego samca!

U samic żuwaczki są wyraźnie skrócone i służą im przede wszystkim do pobierania pokarmu. Dorosłe owady żywią się sokiem drzew zdrowych, larwy natomiast potrzebują do rozwoju i przepoczwarczenia murszejącego drewna pniaków i korzeni.

                                                                                                                        fot. Rafał Śniegocki

Czerwcowe dni szczególnie sprzyjają pojawianiu się tego pięknego owada z uwagi na rozpoczynającą się w tym okresie rójkę. Leśnicy z Włoszakowic oceniają, że do kulminacyjnego momentu rójki, w którym samce będą walczyły o samicę pozostało jeszcze kilka dni ale my już dziś przypominamy niesamowite wyczyny tych pięknych chrząszczy. Niedowiarkom polecamy film Dariusza Siwierskiego, w którym jelonki prezentują niezwykłą siłę mięśni.  

Jelonki rogacze są niezwykle oryginalne, niestety przez to często padają ofiarą kolekcjonerów. Warto jednak zauważyć, że są one objęte ochroną ścisłą od 1952 r. Dlatego, gdy spotkacie tego niezwykłego owada, pozostawcie go w spokoju, tak aby mogły obserwować go kolejne pokolenia.

1. Żuwaczki samców mogą osiągnąć nawet połowę długości ich ciała, 

2. Całe życie jelonków związane jest ze starymi, świetlistymi dąbrowami, 

3. Jelonek rogacz wpisany jest do “Polskiej czerwonej księgi zwierząt. Bezkręgowce” jako gatunek wysokiego ryzyka,

4. Larwy jelonka są podobne do pędraków chrabąszczowatych - osiągają rozmiary do 10 cm,

5. Do niedawna w Niemczech prochy jelonka były wykorzystywane jako afrodyzjak, 

6. Jelonek został okrzyknięty „królem chrząszczy" i stał się postacią baśniową, wykorzystywaną w literaturze dziecięcej, uosabiającą cechy dzielnego rycerza,

7. Motyw pojedynczych i walczących samców jelonków przewijał się przez różne kultury i epoki. W martwych naturach, ceramice, numizmatyce, filatelistyce czy nawet jako motyw herbów niektórych niemieckich rodów.

Tekst: Karolina Kapałka (RDLP w Poznaniu).